หน่วยจัดการต้นน้ำห้วยบังอี่

ประวัติความเป็นมา

     หน่วยจัดการต้นน้ำห้วยบังอี่  ตั้งอยู่ในเขตป่าสงวนแห่งชาติ  ดงบังอี่แปลง  3  ตำบลนากอก อำเภอนิคมคำสร้อย  จังหวัดมุกดาหาร ในปี  2535 กรมป่าไม้โดยส่วนอนุรักษ์ต้นน้ำสำนักอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติ ได้มีการสำรวจสภาพพื้นที่ป่าต้นน้ำบริเวณป่าสงวนแห่งชาติดงบังอี่แปลง 3 พบว่าสภาพป่าต้นน้ำบริเวณป่าสงวนแห่งชาติดงบังอี่แปลง  3  มีสภาพที่เสื่อมโทรม  และเป็นพื้นที่ที่ราษฎรได้เข้าทำการเกษตร  คณะสำรวจจึงได้รายงานกรมป่าไม้ ว่าเห็นควรให้มีการฟื้นฟูสภาพป่าต้นน้ำเพื่อให้กลับคืนสู่ฟื้นสภาพดังเดิมเหมาะสมที่จะเป็นแหล่ง ต้นน้ำลำธาร ต่อมากรมป่าไม้ โดยส่วนอนุรักษ์ต้นน้ำ  สำนักอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติเดิม  จึงได้ประสานงานกับจังหวัดมุกดาหาร ในเรื่องการฟื้นฟูสภาพป่าสงวนแห่งชาติดงบังอี่แปลง  3 และจึงได้มีการอพยพราษฎรที่ทำการเกษตรอยู่ในพื้นที่ดังกล่าวออกในปี 2536 ส่วนอนุรักษ์ต้นน้ำ สำนักอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติ  กรมป่าไม้เดิม  ได้ดำเนินการฟื้นฟูสภาพป่าต้นน้ำบริเวณดังกล่าว  โดยได้รับการจัดสรรงบประมาณฯจากกรมป่าไม้  ในการดำเนินงานตาม แผนงานในการฟื้นฟูสภาพป่าเสื่อมโทรม  และดังนั้นกิจกรรมต่างๆ  ซึ่งได้ดำเนินงานมา อย่างต่อเนื่องจนถึงปัจจุบัน ในปีงบประมาณ 2547  ได้มีการปฏิรูประบบราชการ  จึงเป็นผลให้หน่วยจัดการต้นน้ำห้วยบังอี่   สังกัด สำนักบริหารจัดการในพื้นที่ป่าอนุรักษ์ที่ 8 กรมอุทยานแห่งชาติ สัตว์ป่า และพันธ์พืช กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมและต่อมาได้เปลี่ยนชื่อจากสำนักบริหารจัดการในพื้นที่ป่าอนุรักษ์ที่ 8  เป็นสำนักบริหารพื้นที่อนุรักษ์ที่ 9 (อุบลราชธานี)  สังกัดส่วนจัดการต้นน้ำ  สำนักบริหารพื้นที่อนุรักษ์ที่ 9 (อุบลราชธานี)   กรมอุทยานแห่งชาติ  สัตว์ป่า  และพันธุ์พืช ในปีงบประมาณ พ.ศ.2562 หน่วยจัดการต้นน้ำห้วยบังอี่ จังหวัดมุกดาหาร ได้มีการขอขยายขอบเขตพื้นที่ดำเนินงานเข้าในเขตพื้นที่ป่าอนุรักษ์เนื่องจากพื้นที่เดิมส่วนใหญ่อยู่ในพื้นที่ป่าสงวนแห่งชาติไม่เป็นไปตามนโยบายของกรมอุทยานแห่งชาติ สัตว์ป่า และพันธุ์พืช และนโยบายของรัฐบาลในการอนุรักษ์ และเพิ่มพื้นที่ป่าไม้ให้กลับคืนความอุดมสมบูรณ์ เป็นแหล่งต้นน้ำและที่อยู่อาศัยของสัตว์ป่า

หลักการและเหตุผล

     หน่วยจัดการต้นน้ำห้วยบังอี่  เป็นหน่วยงานสังกัด ส่วนจัดการต้นน้ำ  สำนักบริหารพื้นที่อนุรักษ์ที่ 9 (อุบลราชธานี)  กรมอุทยานแห่งชาติ  สัตว์ป่า และพันธุ์พืช  มีหน้าที่ปฏิบัติงานตามแผนงานที่ได้รับ จากกรมอุทยานแห่งชาติ สัตว์ป่า และพันธุ์พืช ซึ่งในปีงบประมาณ พ.ศ.2562 ได้รับแผนงานในการบริหารจัดการพื้นที่ที่รับผิดชอบของหน่วยงาน ในขอบเขตลุ่มน้ำห้วยบังอี่ ดังนั้นการการดำเนินงานนอกจากจะมีการบริหารจัดการด้านการปลูกป่า ดูแลพื้นที่สวนป่า ตามกิจกรรมต่างแล้ว หน่วยฯยังมุ่งเน้นด้านการจัดการชุมชนโดยรอบพื้นที่ป่าอนุรักษ์ให้มีจิตสำนึกในการรักและหวงแหนผืนป่าในท้องถิ่นของตน โดยให้สอดคล้องกับภารกิจของหน่วยงานที่ได้รับ และยังมีการให้ความรู้ด้านการจัดการไฟป่า การเพาะชำกล้าไม้ป่า ตลอดจนร่วมปลูกป่าตามกิจกรรมวันสำคัญของชุมชน จึงเห็นสมควรดำเนินการตามกิจกรรมที่ได้รับ  ให้เป็นไปตามแผนงานและตามนโยบาลของรัฐบาลในด้านการจัดการทรัพยากรธรรมชาติ ซึ่งจะเป็นประโยชน์ต่อระบบนิเวศน์และชุมชนสามารถอยู่ร่วมกับป่าได้อย่างยั่งยืน สืบไป

วัตถุประสงค์

1.พื้นที่ป่าต้นน้ำได้รับการบริหารจัดการอย่างมีประสิทธิภาพ

2.กระบวนการบริหารจัดการพื้นที่ป่าต้นน้ำได้รับการพัฒนาอย่างมีประสิทธิภาพ

3.องค์ความรู้ด้านการอนุรักษ์และจัดการต้นน้ำได้รับการพัฒนาและถ่ายทอด

4.ฐานข้อมูลพื้นที่ต้นน้ำได้รับการจัดทำเป็นสารสนเทศพื้นที่ต้นน้ำ

ประโยชน์ที่คาดว่าจะได้รับ

     ปฏิบัติงานด้านอนุรักษ์  ฟื้นฟูทรัพยากรป่าไม้ในเขตพื้นที่ลุ่มน้ำ ลำธารและส่งเสริมการมีส่วนร่วมของชุมชนเพื่ออนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติในท้องถิ่น  ตามแผนงานและนโยบายของกรมอุทยานแห่งชาติ  สัตว์ป่าและพันธุ์พืช  และประโยชน์ที่คาดว่าจะได้รับ  ดังนี้

1.ฟื้นฟูสภาพป่าต้นน้ำที่ถูกทำลาย ให้คืนสภาพและมีลักษณะนิเวศที่เหมาะสมต่อการเป็นแหล่งต้นน้ำลำธารต่อไป

2.ส่งเสริมให้ความรู้ เสริมสร้างจิตสำนึก ให้ชุมชนในพื้นที่ต้นน้ำและใกล้เคียงเล็งเห็นถึงความสำคัญของพื้นที่ป่าต้นน้ำ  และมีส่วนร่วมในการจัดการและอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติ

3.ควบคุมดูแล ให้คำแนะนำและประสานงานกับหน่วยงานของรัฐและเอกชน  ที่เข้ามาใช้ประโยชน์บริเวณพื้นที่ต้นน้ำ ดำเนินกิจกรรมต่างๆโดยไม่ส่งผลกระทบต่อคุณภาพของต้นน้ำและสภาพแวดล้อมอื่นๆ

4.วางแผนการจัดการ  พัฒนาและฟื้นฟูพื้นที่ต้นน้ำทั้งในระยะสั้นและระยะยาว

วิสัยทัศน์

อนุรักษ์และฟื้นฟูพื้นที่ต้นน้ำห้วยบังอี่  ให้อุดมสมบูรณ์  และมีความหลากหลายทางชีวภาพ  โดยมีส่วนร่วมของทุกภาคส่วน  เพื่อให้ได้น้ำที่ดี  มีคุณภาพและปริมาณที่เหมาะสม ระยะเวลาการไหลที่สม่ำเสมออย่างยั่งยืน

 พันธกิจ

1.อนุรักษ์และฟื้นฟูระบบนิเวศ

2.ศึกษาและพัฒนาองค์ความรู้เพื่อนำไปสาธิตและประยุกต์ใช้ในการอนุรักษ์ฟื้นฟูพื้นที่ป่าต้นน้ำ

3.จัดระเบียบชุมชนในพื้นที่ต้นน้ำและส่งเสริมการมีส่วนร่วมในการบริหารจัดการพื้นที่ต้นน้ำ

อัตรากำลัง

ข้าราชการ              จำนวน          1        คน

พนักงานราชการ     จำนวน         2        คน

พนักงานจ้างเหมา    จำนวน        8        คน